Trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thì không thể không tránh khỏi các tranh chấp phát sinh. Để giải quyết được các vấn đề tranh chấp phát sinh của doanh nghiệp thì phải cần tới vai trò của Luật sư. Khi có Luật sự tham gia giải quyết các tranh chấp thì sẽ bảo vệ tốt nhất các quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp. Để giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận với dich vụ luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp Luật Thái Hà xin cung cấp tới quý khách hàng bài viết Luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp.
Thế nào là tranh chấp doanh nghiệp? Đặc điểm của tranh chấp doanh nghiệp?
– Tranh chấp doanh nghiệp được hiểu là các mâu thuẫn, bất đồng, tranh chấp phát sinh trong quan hệ kinh doanh, thương mại, lao động, gia đình….giữa hai bên, giữa nhóm hoặc các nhóm, giữa các thành viên, cổ đông….
– Tranh chấp doanh nghiệp có các đặc điểm sau:
+ Tranh chấp từ mâu thuẫn (bất đồng hay xung đột) về quyền và nghĩa vụ giữa các bên trong mối quan hệ cụ thể (Ví dụ như: Mua bán hàng hoá; cung ứng dịch vụ; Tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ giữa cá nhân, tổ chức với nhau và đều có mục đích lợi nhuận,..)
+ Tranh chấp doanh nghiệp chủ yếu là giữa các doanh nghiệp, cá nhân trong nội bộ doanh nghiệp, thương nhân có liên quan đến hoạt động kinh doanh thương mại.
Các loại tranh chấp mà Luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
– Giải quyết tranh chấp giữa công ty với các thành viên của công ty liên quan đến việc thành lập, hoạt động, giải thể, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, chuyển đổi hình thức tổ chức của công ty.
– Cổ đông, thành viên không góp tiền cho số cổ phần cam kết góp hoặc số vốn cam kết góp;
– Góp không đủ số cổ phần, số vốn góp đã đăng ký, nhưng vẫn yêu cầu được coi là cổ đông với quyền và lợi ích như của một người đã góp đủ;
– Tranh chấp phát sinh từ phương thức góp và tài sản góp vốn như: Định giá tài sản không chính xác với giá trị thực tế; Không chuyển sở hữu tài sản góp vốn; Không thỏa thuận với nhau trước về việc góp vốn và giá trị góp vốn bằng tài sản;
– Không quy định về thời điểm hoàn tất việc chuyển nhượng cổ phần, chuyển nhượng phần vốn góp và tính hợp pháp của các hợp đồng chuyển nhượng.
– Tranh chấp về tư cách cổ đông, thành viên;
– Tranh chấp vì về các Quyết định đưa ra không công bằng, Quyết định không hợp pháp;
– Không chấp nhận quyết định của Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng thành viên vì Quyền lợi của mình không được như mong đợi.
– Tranh chấp giữa các thành viên của công ty với nhau liên quan đến việc thành lập, hoạt động, giải thể, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, chuyển đổi hình thức tổ chức của công ty
– Tranh chấp về chọn người đại diện theo pháp luật;
– Các tranh chấp khác gắn liền với lợi ích của từng thành viên, cổ đông công ty,…
– Các tranh chấp về hợp đồng kinh doanh thương mại giữa hai chủ thể là doanh nghiệp hoặc giữa doanhh nghiệp với chủ thể có liên quan
– Tranh chấp về hợp đồng tín dụng giữa doanh nghiệp với ngân hàng
– Tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ là các đối tượng liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ
Một số các yêu cầu khi Luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
– Nhanh chóng và dứt khoát hạn chế tối đa sự gián đoạn của quá trình sản xuất kinh doanh.
– Đảm bảo dân chủ trong quá trình giải quyết tranh chấp
– Bảo vệ uy tín của các bên trên thương trường
– Đảm bảo các yếu tố bí mật trong kinh doanh
– Đạt hiệu quả thi hành cao nhằm bảo vệ một cách có hiệu quả lợi ích hợp pháp của các bên.
Các phương thức khi Luật sự giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
Theo quy định của pháp luật các hình thức mà Luật sư áp dụng khi giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
– Thương lượng: Là hình thức giải quyết tranh chấp thường không cần đến vai trò tác động của bên thứ 3. Đặc điểm cơ bản của hình thức giải quyết tranh chấp này là các bên cùng nhau bàn bạc, thoả thuận để tự giải quyết các bất đồng.
– Hòa giải: Là hình thức giải quyết tranh chấp với sự tham gia của bên thứ 3 đóng vai trò làm trung gian để hỗ trợ hoặc thuyết phục các bên tranh chấp tìm kiếm các giải pháp nhằm chấm dứt xung đột hoặc bất hoà. Cũng như thương lượng hoà giải là giải pháp tự nguyện tuỳ thuộc vào sự lựa chọn của các bên tham gia tranh chấp
– Trọng tài thương mại: Là hình thức giải quyết tranh chấp thông qua hoạt động của trọng tài với tư cách là bên thứ 3 độc lập nhằm chấm dứt xumg đột bằng việc đưa ra một phán quyết buộc các bên tham gia tranh chấp phải thực hiện
– Tòa án: Là hình thức giải quyết tranh chấp do cơ quan toà án của nhà nước thực hiện. Thông thường thì hình thức giải quyết tranh chấp thông qua toà án được tiến hành khi mà việc áp dụng biện pháp thương lượng hoặc hoà giải không có hiệu quả và các bên tranh chấp cũng không thoả thuận đưa vụ tranh chấp ra giải quyết tại trọng tài.
Lợi ích khi Luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
– Khi có luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp thì doanh nghiệp sẽ nhận được những lời tư vấn, đánh giá nhận định về vấn đề tranh chấp.
– Lựa chọn được phương thức giải quyết tranh chấp doanh nghiệp phù hợp với tình hình của doanh nghiệp, hạn chế được chi phí phát sinh khi giải quyết tranh chấp của doanh nghiệp, tiết kiệm thời gian, tiền bạc, đồng thời bảo mật thông tin khách hàng và giữ được quan hệ vốn có giữa các bên…
– Khi có luật sự giải quyết tranh chấp doanh nghiệp thì sẽ bảo vệ được tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.
– Có Luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp sẽ hạn chế được những rủi ro pháp lý cho doanh nghiệp
Các bước khi Luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
Bước 1: Tiếp nhận thông tin và hồ sơ vụ việc cùng các chứng cứ, giấy tờ liên quan đến vụ việc tranh chấp về Doanh nghiệp thực tế khi các bên có yêu cầu.
Bước 2: Ký hết hợp đồng dịch vụ để giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
Bước 3: Xác định về điều kiện, thẩm quyền giải quyết, thời gian thực hiện và phân công luật sư tham gia tố tụng giải quyết tranh chấp về Doanh nghiệp, Kinh doanh – Thương mại.
Bước 4: Thu thập chứng cứ, tài liệu và các điều kiện chứng minh khác theo quy định pháp luật để thực hiện tham gia tố tụng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn, bị đơn, người bị hại, người liên quan và đương sự khác trong vụ án về Doanh nghiệp, Kinh doanh – Thương mại
Bước 5: Hoàn thiện hồ sơ tham gia tố tụng gửi các cơ quan tiến hành tố tụng và triển khai nghiên cứu hồ sơ vụ án, tranh chấp liên quan đến Doanh nghiệp, Kinh doanh – Thương mại.
Bước 6: Luật sư tham gia tố tụng tại cơ quan tiến hành tố tụng theo nhiệm vụ đã phân công nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn, bị đơn, người bị hại, người liên quan và đương sự khác trong vụ án về Doanh nghiệp, Kinh doanh – Thương mại.
Công việc của Luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
– Luật sư tư vấn quy định pháp luật và các vấn đề liên quan đến thủ tục hành chính doanh nghiệp, các vấn đề khác về Doanh nghiệp, Kinh doanh – Thương mại mà Luật Doanh nghiệp và văn bản pháp luật liên quan quy định.
– Tiếp nhận và xử lý hồ sơ, thông tin về vụ việc, tra cứu văn bản pháp luật, văn bản nội bộ công ty để đưa ra phương án giải quyết tranh chấp;
– Trao đổi với Quý Khách hàng về phương án giải quyết tranh chấp và lên kế hoạch phối hợp thực hiện;
– Đại diện cho doanh nghiệp để đàm phán với các bên liên quan để đàm phán nhằm đưa ra phương án giải quyết các tranh chấp nội bộ bằng con đường thương lượng;
– Tư vấn, đại diện Quý Khách hàng tham dự các cuộc họp để giải quyết tranh chấp.
– Đại diện Quý Khách hàng khởi kiện, tham gia tố tụng tại Tòa án hoặc Trọng tài;
Các lưu ý khi Luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
– Tìm hiểu kỹ các yêu cầu và nội dung của tranh chấp doanh nghiệp
– Xác định được quan hệ pháp luật tranh chấp và bản chất của quan hệ pháp luật tranh chấp
– Vạch ra các hướng giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
– Hạn chế thấp nhất rủ ro cho doanh nghiệp trong quá trình giải quyết tranh chấp doanh nghiệp
– Khi Luật sư giải quyết tranh chấp doanh nghiệp nếu luật chuyên ngành có quy định thì áp dụng luật chuyên ngành, Luật chuyên ngành không quy định thì áp dụng quy định của luật chung; Luật chuyên ngành và luật chung cùng quy định về một vấn đề thì ưu tiên áp dụng luật chuyên ngành.
Luật sư giải đáp các vướng mắc khi Luật sự giải quyết tranh chấp doanh nghiệp?
Khách hàng hỏi: Trong quá trình thực hiện hợp đồng mua bán hàng hóa Công ty chúng tôi có phát sinh tranh chấp với Công ty B (Công ty B đã vi phạm nghĩa vụ thanh toán). Trong hợp đồng có thỏa thuận trong trường trường hợp có phát sinh tranh chấp hai bên sẽ tiến hành thương lượng, hòa giải. Trong trường hợp thương lượng, hòa giải không thành các bên có quyền đưa ra giải quyết tại Tòa án có thẩm quyền. Vậy trong trường hợp này tôi có thể giải quyết tại Trọng tài thương mại được không?
Luật Thái Hà trả lời: Với câu hỏi của bạn Luật Thái Hà trả lời như sau:
Trong trường hợp Công ty B vi phạm nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng thì đầu tiên theo thỏa thuận trong hợp đồng thì công ty bạn phải tiến hành thương lượng, hòa giải với công ty B. Trong trường hợp thương lượng hòa giải không thành thì để áp dụng phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại thì Công ty bạn với Công ty B phải tiến hành thảo thuận lại về điều khoản giải quyết tranh chấp này. Là các bên sẽ áp dụng phương thức giải quyết bằng trong tài thương mai thay cho giải quyết bằng Tòa án nếu được Công ty B chấp thuận.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Luật trọng tài thương mại thì: “Tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài nếu các bên có thoả thuận trọng tài. Thỏa thuận trọng tài có thể được lập trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp.”
Như vậy trường hợp Công ty bạn muốn áp dụng phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại thì hoàn toàn được nếu như được bên phía Công ty B đồng ý.
Khách hàng hỏi: Khi tiến hàng giải quyết bằng phương thức trọng tài nếu một bên vắng mặt hoặc không tuân theo chỉ thị của trọng tài viên thì có thực hiện giải quyết được bằng phương thức trọng tài được nữa không?
Luật Thái Hà trả lời: Theo quy định tại Luật trọng tài thương mại
Nếu nguyên đơn vắng mặt mà không có lý do chính đáng nào thì sẽ được xem như là rút đơn kiện. Trong trường hợp này, Hội đồng trọng tài tiếp tục giải quyết tranh chấp nếu bị đơn có yêu cầu hoặc có đơn kiện lại
Trong trường hợp bị đơn vắng mặt mà không có lý do chính đáng nào hoặc rời phiên họp giải quyết tranh chấp mà không được Hội đồng trọng tài chấp thuận, Hội đồng trọng tài vẫn ra tiếp tục giải quyết tranh chấp;
Luật Việt Nam không trao cho các trọng tài viên quyền ban hành các lệnh cưỡng chế cũng như những quy định cụ thể trong trường hợp một bên không tuân thủ các yêu cầu, chỉ thị của mình. Tuy nhiên, việc không tuân thủ các yêu cầu, chỉ thị của trọng tài viên sẽ có thể dẫn đến những hậu quả sau:
– Đối với các yêu cầu liên quan đến nộp (tạm ứng) phí trọng tài bởi nguyên đơn thì đơn kiện và/hoặc đơn kiện lại, đơn kiện hoặc đơn kiện lại có thể bị từ chối thụ lý;
– Đối với các yêu cầu liên quan đến việc cung cấp các biện pháp bảo đảm cho việc áp dụng một biện pháp khẩn cấp tạm thời, trọng tài viên có thể từ chối áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;
– Các trọng tài viên có thể đi đến một phán quyết dựa trên cơ sở những tài liệu và chứng cứ được đưa ra với suy luận theo hướng không có lợi cho bên không tuân thủ các yêu cầu, chỉ thị của mình; và/hoặc
– Các trọng tài viên có thể đưa ra các quyết định về việc phân bổ chi phí trọng tài mà họ cho là phù hợp.
Như vậy trường hợp một trong các bên vằng mặt tại Trọng tài thường mai thì Hội đồng trọng tài vẫn tiếp tục giải quyết.
Khách hàng hỏi: Tôi với Công ty có tranh chấp với nhau với phân chia lợi nhuận thì có thể áp dụng giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại được không?
Luật Thái Hà trả lời: Theo quy định tại Luật trong tài thương mại
Thẩm quyền giải quyết của trọng tài thương mại bao gồm:
– Tranh chấp giữa các bên phát sinh từ hoạt động thương mại.
– Tranh chấp phát sinh giữa các bên trong đó ít nhất một bên có hoạt động thương mại.
– Tranh chấp khác giữa các bên mà pháp luật quy định được giải quyết bằng Trọng tài.
Điều kiện để giải quyết bằng trọng tài thương mại bao gồm:
– Tranh chấp được giải quyết bằng Trọng tài nếu các bên có thoả thuận trọng tài. Thỏa thuận trọng tài có thể được lập trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp.
– Thỏa thuận trọng tài có thể được xác lập dưới hình thức điều khoản trọng tài trong hợp đồng hoặc dưới hình thức thỏa thuận riêng.
– Thoả thuận trọng tài phải được xác lập dưới dạng văn bản
Căn cứ vào các quy định trên, trường hợp bạn có tranh chấp với Công ty về việc phân chia lợi nhuận thì bạn có thể áp dụng phương thức giải quyết bằng trọng tài thương mại nếu như Công ty đồng ý và phải được lập thành văn bản. Trong trường hợp Công ty không đồng ý giải quyết bằng phương thức trọng tài thương mại thì bạn sẽ không thể áp dụng phương thức giải quyết bằng trọng tài được mà sẽ phải là đơn khởi kiện ra Tòa án nơi Công ty đặt trụ sở và sẽ tuân thủ sẽ quy định của pháp luật tố tụng dân sự.
Khách hàng hỏi: Công ty tôi đang có vụ tranh chấp về thương mại với Công ty A trong nguyên tắc cơ bản của hợp đồng có ghi rõ nếu xảy ra tranh chấp thì tiến hành thương lượng, hòa giải, nếu không được thì sẽ khởi kiện ra Tòa án, nhưng cụ thể ở đây bên bán Công ty A đã khởi kiện công ty tôi ra Tòa án mà chưa tiến hành hòa giải, như vậy có gọi là vi phạm hợp đồng hay không?
Luật Thái Hà trả lời: Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
– Hợp đồng là sự thỏa thuận bằng văn bản giữa hai bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của các bên để thực hiện một, một số hay toàn bộ công việc.
Như bạn trình bày, trong hợp đồng thương mại mà công ty bạn (Công ty mua) ký với Công ty A có điều khoản quy định rõ nếu xảy ra tranh chấp thì tiến hành thương lượng, hòa giải, nếu không được thì sẽ khởi kiện ra Tòa án.
Khi Bên công ty A khởi kiện ra tòa án thì Tòa án thụ lý đơn khởi kiện của bên bán: Theo Điều 317 Luật Thương mại năm 2005 quy định Hình thức giải quyết tranh chấp như sau:
“1. Thương lượng giữa các bên.
2. Hoà giải giữa các bên do một cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân được các bên thỏa thuận chọn làm trung gian hoà giải.
3. Giải quyết tại Trọng tài hoặc Toà án.
Thủ tục giải quyết tranh chấp trong thương mại tại Trọng tài, Toà án được tiến hành theo các thủ tục tố tụng của Trọng tài, Toà án do pháp luật quy định”.
Phương thức giải quyết tranh chấp tại Tòa án là sự lựa chọn cuối cùng của các bên khi các phương thức giải quyết tranh chấp khác không đạt hiệu quả.
Hiện nay, Luật Thương mại năm 2005 và các văn bản hướng dẫn thi hành không có quy định về việc tranh chấp thương mại phải được thương lượng, hòa giải trước sau đó mới được giải quyết tại Tòa án. Do đó, việc thương lượng, hòa giải do hai bên tự thực hiện với nhau, nếu một trong hai bên khởi kiện tới Tòa án thì Tòa án vẫn có thẩm quyền thụ lý giải quyết theo quy định tại Điều 30 Luật Thương mại năm 2005.
Khách hàng hỏi: Khi giải quyết bằng trọng tài thương mai thì khi có quyết định của Hội đồng trọng tài thì nó có tính rằng buộc gì không, có yêu cầu một bên phải thi hành khi không tuân theo quyết định của Hội đồng trọng tài được không?
Luật Thái Hà trả lời: Theo quy định của Luật trọng tài thương mai đối với phán quyết của Hội đồng trọng tài là chung thẩm và có hiệu lực kể từ ngày ban hành buộc các bên phải tuân theo.
Để có thể yêu cầu thi hành phán quyết trong trường hợp một trong các bên không tự nguyện thi hành phán quyết của Hội đồng trọng tài thì một trong các bên sẽ tiến hành đăng ký phán quyết trọng tài “Theo yêu cầu của một hoặc các bên tranh chấp, phán quyết của Trọng tài vụ việc được đăng ký tại Tòa án nơi Hội đồng trọng tài đã ra phán quyết trước khi yêu cầu Cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền tổ chức thi hành phán quyết trọng tài đó. Việc đăng ký hoặc không đăng ký phán quyết trọng tài không ảnh hưởng đến nội dung và giá trị pháp lý của phán quyết trọng tài.”
Như vậy đối với phán quyết của Hội đồng trọng tài là phán quyết chung thẩm và có hiệu lực với các bên. Và sau thời gian 1 năm kể từ ngày có phán quyết của Hội đồng trọng tài thì tuy vào yêu cầu của một trong các bên sẽ đăng ký phán quyết trọng tài.
Khách hàng hỏi: Trong trường hợp tôi không có thỏa thuận giải quyết bằng Tòa án mà khi phát sinh tranh chấp tôi có thể khởi kiện tại Tòa án được không?
Luật Thái Hà trả lời: Theo quy định tại Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì nhưng tranh chấp doanh nghiệp phát sinh thuộc thẩm quyền của Tòa án bao gồm:
-Tranh chấp phát sinh trong hoạt động kinh doanh, thương mại giữa cá nhân, tổ chức có đăng ký kinh doanh với nhau và đều có mục đích lợi nhuận.
– Tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ giữa cá nhân, tổ chức với nhau và đều có mục đích lợi nhuận.
– Tranh chấp giữa người chưa phải là thành viên công ty nhưng có giao dịch về chuyển nhượng phần vốn góp với công ty, thành viên công ty.
– Tranh chấp giữa công ty với các thành viên của công ty; tranh chấp giữa công ty với người quản lý trong công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc thành viên Hội đồng quản trị, giám đốc, tổng giám đốc trong công ty cổ phần, giữa các thành viên của công ty với nhau liên quan đến việc thành lập, hoạt động, giải thể, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, bàn giao tài sản của công ty, chuyển đổi hình thức tổ chức của công ty.
– Các tranh chấp khác về kinh doanh, thương mại, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật.
Như vây đối với trường hợp của bạn mà không có thỏa thuận về gải quyết tranh chấp tại Tòa án thì vẫn được quyền giải quyết tranh chấp tại Tòa án nếu thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án.