Luật Đất đai 2024 (Luật số 31/2024/QH15) có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025. Tuy nhiên, một số quy định quan trọng về thủ tục đất đai, đặc biệt là các quy định liên quan đến việc phân cấp, phân quyền cho cấp xã, sẽ có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 theo Nghị định 151/2025/NĐ-CP và Nghị định 101/2024/NĐ-CP.
Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi làm thủ tục đất đai từ năm 2025:
1. Thay đổi về tên gọi và mẫu Giấy chứng nhận:
- Từ ngày 01/8/2024, “Sổ đỏ” (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) sẽ chính thức có tên gọi mới là “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất” nhằm thể hiện rõ hơn quyền sở hữu cả nhà ở và tài sản trên đất. Mẫu giấy chứng nhận cũng sẽ có những thay đổi để thể hiện chi tiết hơn thông tin về thửa đất, tài sản gắn liền với đất và thông tin người sử dụng đất.
2. Rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục:
- Đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất lần đầu: Không quá 17 ngày làm việc (so với 20 ngày trước đó).
- Cấp Giấy chứng nhận lần đầu: Không quá 03 ngày làm việc (rút ngắn đáng kể).
- Cấp đổi Giấy chứng nhận đã cấp: Không quá 05 ngày làm việc.
- Thời hạn giải quyết tranh chấp đất đai tại cấp xã cũng được giới hạn tối đa là 45 ngày (có thể gia hạn thêm 10 ngày đối với trường hợp miền núi, biên giới, hải đảo).
3. Phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho cấp xã:
- Từ 01/7/2025, Chủ tịch UBND cấp xã sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư.
- Người dân có thể tự chọn nơi nộp hồ sơ đất đai trong cùng tỉnh, bao gồm nộp trực tiếp tại Trung tâm Phục vụ hành chính công, Văn phòng đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai, hoặc nộp thông qua dịch vụ bưu chính, hoặc nộp trực tuyến trên Cổng dịch vụ công.
- 14 thủ tục hành chính đất đai sẽ được thực hiện tại cấp xã từ 01/7/2025.
4. Không cần xác nhận đất không tranh chấp, phù hợp quy hoạch:
- Khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, UBND cấp xã không cần yêu cầu người dân nộp xác nhận về tình trạng không tranh chấp, phù hợp quy hoạch hay tính ổn định trong sử dụng đất.
5. Thêm nhiều trường hợp được cấp đổi Sổ đỏ:
- Từ ngày 01/7/2025, có thêm nhiều trường hợp được cấp đổi sổ đỏ theo Nghị định 151/2025/NĐ-CP, ví dụ như Giấy chứng nhận đã cấp bị ố, nhòe, rách, hư hỏng; thay đổi kích thước các cạnh, diện tích, số hiệu của thửa đất do đo đạc lập bản đồ địa chính mà ranh giới thửa đất không thay đổi.
6. Về chi phí làm Sổ đỏ:
- Khi áp dụng bảng giá đất mới (dự kiến từ 01/01/2026), tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (nếu có) và lệ phí trước bạ có thể sẽ tăng. Do đó, người dân có nhu cầu cấp sổ đỏ nên hoàn thành việc cấp sổ đỏ trước 01/01/2026 để tránh chi phí tăng.
7. Hồ sơ đất đai đã tiếp nhận trước 01/7/2025:
- Hồ sơ đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp Giấy chứng nhận đã được tiếp nhận trước ngày 01/7/2025 nhưng chưa được giải quyết thì sẽ được xử lý theo các trường hợp cụ thể.
8. Sử dụng giấy tờ điện tử trên VNeID:
- Việc sử dụng giấy tờ điện tử trên VNeID không đồng nghĩa với việc bãi bỏ hoạt động công chứng. Công chứng vẫn là bước cần thiết và bắt buộc trong nhiều giao dịch liên quan đến nhà đất.
Đây là những thay đổi lớn nhằm cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp. Để đảm bảo thực hiện đúng quy định, bạn nên tham khảo các văn bản pháp luật mới nhất hoặc liên hệ cơ quan có thẩm quyền để được hướng dẫn chi tiết cho trường hợp cụ thể của mình.
